Nieuwsbrief nr. 12: Flonkergood - Ontstaan IJssel
Publicaties > Nieuwsbrieven > 2022
Nieuwsbrief De Elf Marken 2022 nr. 12
Een dialectverhaal schrijven voor Flonkergood
2023
Vind u het leuk om een verhaal in het dialect te schrijven? Ga dan
vlug aan de slag en stuur uw verhaal in. De mooiste, leukste of grappigste
verhalen worden in 't 'Kadobuukske Flonkergood' geplaatst. Wellicht is het de
start van een glanzende schrijverscarrière. Belangstelling? Kijk dan in de
bijlage voor meer informatie.
Het ontstaan van de IJssel
Nederland is
in vergelijking met andere Europese landen zeer laag gelegen. Vandaar dat al
sinds miljoenen jaren tal van rivieren in Nederland in de Noordzee of de
Zuiderzee (nu IJsselmeer) uitmonden. De meeste van deze rivieren zoals de Rijn
en de Maas, maar ook kleinere rivieren zoals De Oude IJssel, de Berkel en de
Vecht bestaan al heel lang. Deze rivieren waren hier eerder dan de bewoners. Er
is echter een belangrijke uitzondering en dat is de IJssel. De eerste kaarten
van ons gebied stammen uit de Romeinse tijd. Daar staan alle genoemde rivieren
op, behalve de (Gelderse) IJssel die tegenwoordig van Arnhem via Doesburg,
Zutphen en Deventer naar Kampen stroomt.
De rivier die we de Oude IJssel noemen
stroomt vanuit Duitsland via Doetinchem naar Doesburg. In de Roemeinse tijd
boog de rivier bij Doesburg af naar het westen om bij Arnhem haar water in de
Rijn af te leveren. Hetzelfde gold voor de Berkel die bij Zutphen ook richting
Arnhem afboog. Riviertjes ten noorden van Gorssel, zoals de Schipbeek, bogen
naar het noorden af en mondden bij Kampen uit in de Zuiderzee. Tussen Zutphen
en Gorssel namelijk lag een zandrug die voor de stroomrichtingen van de
rivieren zorgde.
Ongeveer 1500 jaar geleden was de
aanvoer van water vanuit de Rijn zo groot dat het niet snel genoeg richting
Noordzee kon worden afgevoerd. De enorme aanvoer van water perste zich tegen de
bestaande stroomrichting in vanaf Arnhem ook richting Doesburg en Zutphen. De
zandrug tussen Zutphen en Gorssel werd door de watermassa gedeeltelijk
weggespoeld en het water vond haar weg richting Zuiderzee. Vanaf dat moment
stroomt (een deel van het) Rijnwater via Zutphen en Deventer richting Zuiderzee
en noemen we dit deel de IJssel of Gelderse IJssel. Ook het water van de Oude
IJsel en de Berkel wordt sindsdien door de Gelderse IJssel naar de
Zuiderzee/IJsselmeer getransporteerd. De stroomrichting van de rivier tussen Arnhem
en Zutphen is dus 1500 jaar geleden omgedraaid.
Tot slot
Wij hopen dat u deze nieuwsbrief met genoegen hebt gelezen. Hebt
u vragen of opmerkingen naar aanleiding van deze nieuwsbrief, mail dan naar d11m.nieuwsbrief@outlook.com.
Met vriendelijke groet,
Gerrit Groot Wassink
Redactie Nieuwsbrief
Uitschrijven:
Wilt u deze nieuwsbrief voortaan niet meer ontvangen, mail
dit dan naar d11m.nieuwsbrief@outlook.com